Egemenlik öncesi İslami Meşrutiyetçilik: 1861 Tunus Anayasası’nın İki Müdafaası (Çev. Muhammed Halid Alboğa)

Main Article Content

Andrew March

Keywords

Abstract

Bu makale Tunus’un 1857-1861 yılları arasında anayasa yapım sürecini
tetikleyen siyasi ve toplumsal olayları ele almaktadır. Amaç,
yirminci yüzyılda halifelik sonrası İslamcı düşünceyle bir karşıtlık
oluşturan İslami modernite için önemli bir dönemi keşfetmektir. On
dokuzuncu yüzyıl İslami anayasal düşüncede görünen başat temalar
hem bağlayıcı hem de yol gösterici olan, ancak zorunlu olarak kanun
koymanın münhasır kaynağı olmayan ilahi bir kanunun politik
öncesi varlığına güçlü bir vurgu yapan egemen kurucu iktidarın “zayıflaması”
anlayışıdır. 1860’lardaki tartışmalar ve daha genel olarak
Osmanlı anayasacılığı[2], doğrudan egemenlikçi olmayan bir siyasi
vizyona yol açmaz. Ancak bunlar kamu yararını, siyasi yargı türlerini
ve farklı türdeki uzmanlıkların kutsal olmayan bir otorite ile uyumluluğunu
merkeze alan sömürge öncesi (ve dolayısıyla bir dereceye
kadar savunmacı tavır öncesi) İslami düşüncenin temsilcileridir. Bu
dönem [deki yaklaşım], yirminci yüzyılın hem ilahi hem de popüler
egemenlik ideallerinin siyasi hayata dair İslami (ve İslamcı) yaklaşımlara
hâkim olmadığı günümüz içinde anlamlı olabilir.

Abstract 62 | PDF Downloads 59